Juiste probleem, verkeerde oplossing

Momenteel is er veel ophef over het boek “Kapitaal in de twintigste eeuw” van de Fransman Thomas Piketty. Naast voorstanders van de inhoud van het boek heeft Piketty ook vele criticasters; de bronnen zouden niet in orde zijn en hij zou de data aangepast hebben. De conclusie van zijn boek is dat de ongelijkheid – het verschil tussen arm en rijk – toeneemt. Die toenemende inkomensverschillen gaan volgens hem zorgen voor een ontwrichting van de samenleving. Zijn oplossing is het zwaarder belasten van vermogen; je laat de rijken meer belasting betalen zodat iedereen toch bijna gelijk is.

Ik geloof niet in de oplossing van Piketty. Maar we hebben wel een probleem. Er zal inderdaad een toename in inkomensongelijkheid komen. Dit komt niet doordat de rijken steeds rijker worden, zoals Piketty beweert, maar omdat wij voor lager opgeleide mensen geen werk meer hebben. Steeds meer laagopgeleiden verliezen hun baan en vinden geen nieuw emplooi. MBO’ers, die geen werk kunnen vinden, pakken de banen van de laagopgeleiden. Er komen steeds meer mensen aan de kant te staan, die moeten leven van een uitkering.

We moeten in Nederland dus niet het vermogen van de rijken zwaarder gaan belasten en daarmee de uitkeringen van de lager opgeleiden financieren. We moeten banen creëren voor laagopgeleiden. En dat moeten geen gesubsidieerde (overheids)banen bij bijvoorbeeld de sociale werkplaats zijn, maar echte banen. Dit is best lastig. We kunnen fabrieken opstarten, maar tegenwoordig staan daar meer robots dan medewerkers. Toch moeten ondernemers handwerk, dat we nu laten doen in lage lonenlanden, terug halen naar Nederland. En we moeten creatief nadenken over nieuw fabrieksmatig handwerk.

Waar altijd werk voor is zijn technici. Goede loodgieters, timmermannen, etc. blijven nodig. Jongeren kunnen het vak eigenlijk nergens leren, want op het VMBO worden de leerlingen algemeen opgeleid. Ik pleit daarom voor herinvoering van de ambachtsschool. In plaats van de rijken zwaarder te belasten kunnen we onderzoeken of zij dat geld niet beter kunnen betalen aan laagopgeleide werknemers in de vorm van loon. Door de nivellering in de jaren zeventig heeft de elite geen medewerkers meer in dienst. Dat is “not done”. Maar waarom zullen wij de butler, de chauffeur en de huishoudster niet in ere herstellen? Dat zijn en waren prima beroepen, waar een laagopgeleide een goede baan aan heeft. En een baan is beter dan een uitkering.