Het is een weeffout in ons democratisch stelsel. Een Eerste Kamer, die wetgeving op uitvoerbaarheid moet toetsen, die zich bezig houdt met het bedrijven van politiek. Uitvoerbare wetgeving – vastgesteld in de Tweede Kamer – wordt om politieke redenen tegengehouden in de senaat. Dus moeten kabinet, coalitiepartijen en oplossingsgerichte oppositiepartijen akkoorden sluiten om er voor te zorgen dat de Nederlandse economie blijft draaien.
Afgelopen week hielpen D66, ChristenUnie en SGP het kabinet aan een meerderheid in beide Kamers met het herfstakkoord. Belangrijke punten uit het akkoord zijn; meer geld naar het onderwijs, schoolboeken blijven gratis, bezuinigingen op kinderbijslag worden grotendeels teruggedraaid en het lage BTW-tarief voor verbouwingen wordt verlengd. Ook de arbeidsmarkt wordt sneller hervormd; werklozen moeten in 2015 na een half jaar WW een baan onder hun niveau accepteren, mensen krijgen na twee tijdelijke contracten een vaste aanstelling en er worden meer arbeidsgehandicapten aan het werk geholpen. Vakbonden zijn niet blij met de gemaakte afspraken. Ze sloten nog geen half jaar geleden een sociaal akkoord met het kabinet waarin stond dat hervormingen van de WW en het ontslagrecht zouden worden uitgesteld. En dat wordt nu teruggedraaid.
De gemiddelde Nederlander gelooft het inmiddels wel; in Den Haag hopt men – in wisselende samenstellingen – van het ene akkoord naar het andere. Een maatregel is nog niet bedacht, of hij wordt al weer afgeschaft. Wanneer is er en blijft de duidelijkheid?
Ik begrijp deze twijfel en gelatenheid. Toch is er bij dit akkoord meer reden voor optimisme dan bij de vorige akkoorden. Economen zijn blij met het nieuwe begrotingsakkoord. Zij vinden de maatregelen goed voor de werkgelegenheid. Er wordt minder bezuinigd, en dat leidt tot economische groei, aldus vooraanstaande economen als Han de Jong en Jaap Koelewijn. Los van het herfstakkoord zijn er sowieso lichtpuntjes: onze export stijgt en het consumentenvertrouwen en het producentenvertrouwen nemen toe. Daarnaast lijkt de huizenmarkt in beweging te komen.
Ik stel voor dat we dit akkoord de komende tijd een kans geven. Laten we zelf niet meer somberen, maar optimistisch de wintermaanden in gaan. Want één ding staat vast: na iedere economische dip komt altijd weer een periode van groei. Het lijkt er op dat dit moment is aangebroken.