Een onvoorspelbaar jaar

We hebben de feestdagen achter de rug. De week van Kerst en Nieuwjaar is een periode van bezinning, van achteromzien en vooruit kijken. In 2016 gingen alle lichten op groen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er in één jaar 90.000 werklozen minder; eind 2016 telde ons land een kleine 500.000 werklozen. Er werden meer dan 200.000 huizen verkocht in 2016. Daarmee lag het aantal transacties weer op het niveau van voor de crisis. In het laatste kwartaal van 2016 zijn Nederlanders volgens het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) optimistischer geworden over Nederland; 37 procent van de bevolking vindt dat het de goede kant opgaat met de economie (was 28 procent) en meer dan 50 procent heeft voldoende vertrouwen in de politiek.

 

Met zulke klinkende cijfers zou je vol goede moed het nieuwe jaar in moeten gaan. Maar dat valt toch tegen. Ondanks de economische groei hebben begin 2017 een half miljoen mensen geen baan. Anderhalf miljoen Nederlanders hebben schulden, sommigen leven in mensonterende omstandigheden. Volgens de speciale marktindicator van Vereniging Eigen Huis (VEH) heeft het vertrouwen op de woningmarkt deze maand een knauw gekregen. Door de oplopende hypotheekrente en het afnemende woningaanbod zal het aantal huizen dat van eigenaar wisselt volgens VEH de komende tijd niet meer groeien en mogelijk zelfs afnemen.

 

In maart hebben we verkiezingen voor de Tweede Kamer. Volgens de peilingen zal het gaan tussen de VVD en de PVV. Helaas zeggen peilingen niet zoveel; in 2012 zou de SP volgens de voorspellers de grootste kunnen worden, maar werden VVD en PvdA uiteindelijk de winnaars. Hoogstwaarschijnlijk wordt het in 2017 een versnipperde uitslag. En mede gezien de samenstelling van de Eerste Kamer moet er vervolgens een regering komen met minimaal vier partijen. Dat wordt een moeilijke en lange formatie, en dus een lange tijd van onzekerheid.

 

Moeten we nu bij de pakken neer gaan zitten? Nee, natuurlijk niet! In België hebben ze een kabinetsformatie van meer dan een jaar gehad. In dat jaar groeide de economie flink, juist zonder regering. De komende twee jaren moeten er meer dan 200.000 nieuwe woningen gebouwd worden. En de bouwbedrijven hebben daarvoor heel veel nieuw personeel nodig. Dus voor werklozen zijn er vooral in de bouw kansen. Het consumentenvertrouwen staat op het hoogste niveau sinds 2007. Als we dat vasthouden krijgen steeds meer Nederlanders het in 2017 beter dan in 2016. Maar als we het vertrouwen verliezen, kan het snel de andere kant opgaan. En daarmee wordt 2017 een onvoorspelbaar jaar.