Twee maanden geleden schreef ik over het schokkende verhaal van Herman (60) en Renate (58) Spoorendonk. Zij hadden twee huizen in bezit toen Herman werkloos werd, in de ziektewet belandde en uiteindelijk afgekeurd werd. Zijn inkomen kelderde in drie stappen van 4500 euro via 1900 euro naar 600 euro per maand. Onder druk van de bank is één huis verkocht, waarna een restschuld van 136.000 euro overbleef. Van de uitkering en het salaris van de parttime baan van Renate lukte het de familie net om alle lasten te betalen.
Inmiddels is het inkomen van de familie Spoorendonk iets hoger en zouden ze 300 euro per maand willen aflossen. Een fors bedrag, maar zo hebben ze ook hun andere schulden ingelopen. Als je dat doorrekent, zijn ze van hun restschuld af als Herman 97 is. In mijn vorige column heb ik aangegeven dat ik vind dat banken bij dergelijke situaties coulant dienen te zijn. De stroppenpotten van de banken zitten vol. Daar kan deze restschuld wel uit betaald worden. Dan kunnen Herman en Renate verder met hun leven.
Maar banken doen dit niet. Ze zijn bang dat de goede betalingsmoraal in Nederland ondermijnd wordt als je in sommige gevallen de restschuld kwijtscheldt. De banken willen geen uitzonderingen maken omdat ze vrezen dat ze dan overspoeld worden met hulpvragen. Deze angst is onterecht. Iemand die in financiële problemen zit loopt daar echt niet mee te koop. De schaamte onder schuldenaren is groot. De kans dat de buurman krijgt te horen dat bij de buren de restschuld is kwijtgescholden is erg klein.
Om discussies hierover te voorkomen moeten de banken gezamenlijk een code restschuld opstellen. In deze code maken ze onderscheid tussen drie groepen. Ten eerste de uitzichtloze situatie waar volledige kwijtschelding van de restschuld plaatsvindt. Ten tweede de kansarme situatie. Dit is de situatie waar de familie Spoorendonk in zit. Er kan nog wel een bedrag per maand betaald worden, maar het duurt eindeloos voordat de volledige schuld is afgelost. In deze situatie zou je een termijn moeten inbouwen, bijvoorbeeld je betaalt 10 jaar en daarna wordt de overige schuld kwijtgescholden. Ten derde de kansrijke situatie, waarbij je via een betalingsregeling uiteindelijk tot volledige betaling van de restschuld komt.
Door in de code exact te beschrijven wie in welke doelgroep valt kunnen klanten van de bank nooit ten onrechte een beroep op kwijtschelding doen. Bij deze bied ik aan de banken te helpen de code restschuld op te stellen.